Nghe đến cái tên củ dền thì hầu như tất cả chúng ta đều biết đến, củ dền góp mặt trong danh sách những món ăn thường ngày của mọi gia đình, nhưng í tai để ý đến chúng và tác dụng của củ dền. Vậy nên hôm nay Behena sẽ chia sẻ cho các bạn công dụng của củ dền và những điều thú vị về nó.

Củ dền có giá trị dinh dưỡng như thế nào?

Củ dền có tên khoa học là Beta vulgarisL, thuộc họ Rau muối (Chenopodiaeae). Từ lâu, củ dền được xem là một loại củ quý, có thể ngăn ngừa bệnh tim mạch, ung thư. Các quốc gia phát triển như Mỹ, Nga, Pháp, Ba Lan và Đức là những nước trồng nhiều củ dền nhất thế giới hiện nay.

Theo Y học cổ truyền, củ dền có vị ngọt, tính hàn, có tác dụng thông tâm, khai vị, mạnh tỳ, hạ khí, bổ nội tạng, làm mát máu và thông huyết mạch, khỏi đau đầu và sườn hông căng tức. Hạt làm mát và ra mồ hôi; lá làm tiêu sưng viêm.

Trong Y học hiện đại, củ dền chứa nhiều vitamin A, B1, B2, B6 và C. Lá và thân rau dền có chứa nhiều chất sắt hơn so với cải bó xôi. Trong củ dền cũng chứa rất nhiều khoáng chất canxi, magiê, đồng, phốt pho, natri và sắt. Lá và thân rau dền chứa ít khoáng chất hơn, nhưng nó cũng là một nguồn cung cấp đáng kể các chất choline, acid folic, iod, mangan, natri hữu cơ, kali, chất xơ và carbohydrates.

Đặc biệt, màu đỏ tươi của củ dền được xem là hỗn hợp tự nhiên của màu vàng thực vật (betacyanin) và màu tím (betaxanthin). Những màu này là hóa chất thực vật và cũng là chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể chống lại gốc tự do có thể ngăn ngừa bệnh tim mạch, ung thư. Để giữ được những tính chất tốt của hỗn hợp hai màu này, các chuyên gia khuyên nên để nguyên cả vỏ khi chế biến củ dền.

Củ dền có tác dụng gì?

Công dụng của củ dền sẽ làm cho các bạn bất ngờ và thích thú khi món ăn bình thường hằng ngày lại có những công dụng tốt như vậy

Giữ cho lá gan khỏe mạnh: sắc tố màu beta cyanin trong củ dền đỏ có thể giúp gan giải độc, tạo hiệu ứng dây chuyền đến mạch máu bằng việc loại bỏ các độc tố trong gan và chống sự hình thành các lớp mỡ. Do đó củ dền giúp giảm tại công việc cho gan, cải thiện tình trạng gan mệt mỏi.

Lá và củ của cây rau dền là những chất tẩy sạch rất hiệu quả và có tác dụng bổ máu.

Ổn định tinh thần: củ dền chứa một hợp chất nitrogen gọi là bataine. Chất này có tác dụng thư giãn tinh thần vì kích thích quá trình tổng hợp serotonin, vốn là chất dẫn truyền thần kinh.

Ổn định huyết áp, chống đột quỵ và đau tim: theo kết quả nghiên cứu của các chuyên gia Bệnh viện Barts (London) và Đại học Y khoa London, mỗi ngày uống 500ml nước ép củ dền đỏ thì sau khoảng 24 giờ sẽ có tác dụng giảm huyết áp cao rất tốt. Các nhà khoa học cho rằng chính hàm lượng nitrate cao trong củ dền có thể góp phần giúp ổ định huyết áp. Nhờ tác dụng giảm huyết áp cao và chức năng hạ cholesterol nên củ dền cũng góp phần ngăn ngừa chứng đau tim và đột quỵ, bảo vệ hiệu quả cho hệ tim mạch.

Cải thiện chứng thiếu máu: hàm lượng chất sắt cao trong củ dền sẽ giúp tái tạo và tái kích thích tế bào máu và cung cấp oxy cho cơ thể. Bên cạnh đó, khoáng chất đồng trong củ dền cũng giúp tạo ra thêm chất sắt cho cơ thể. Đó là lý do vì sao củ dền được xem siêu thực phẩm có tính bổ máu rất cao.

Xơ vữa động mạch: nước ép củ dền đỏ có tác dụng rất tốt trong việc hòa tan những chất kết tụ gây xơ cứng các động mạch, từ đó làm ngăn ngừa cũng như cải thiện tình trạng xơ vữa động mạch.

Ngăn ngừa ung thư: nhiều nghiên cứu cho thấy củ dền có tác dụng ngăn ngừa ung thư phổi và ung thư da. Bởi nước ép củ dền ngăn chặn sự hình thành và phát triển của những hợp chất nitrosamines - vốn được xem là thủ phạm gây ung thư.

Tăng cường hệ miễn dịch: các loại vitamin và chất dinh dưỡng trong củ dền đỏ đã được chứng minh là có khả năng tăng cường hệ miễn dịch và chống nhiễm trùng. Dưỡng chất trong củ dền giúp kích thích sự oxy hóa của các tế bào và kích thích sự sản sinh ra những tế bào máu mới.

Giúp tinh thần phấn chấn hơn: củ dền đỏ chứa hợp chất betaine giúp thúc đẩy sự sản sinh chất serotonin - chất tạo hưng phấn tự nhiên cho cơ thể. Vì vậy, ăn củ dền đỏ hoặc uống nước ép củ dền đỏ khiến tâm trạng sảng khoái, dễ chịu hơn.

Cân bằng môi trường axit – kiềm: độ kiềm của cây rau dền và củ dền giúp chống lại chứng nhiễm toan (axit hóa) trong cơ thể.

Trị táo bón: hàm lượng cellulose cao trong củ dền giúp bài tiết dễ dàng hơn. Uống nước ép củ dền thường xuyên sẽ giúp giảm được chứng táo bón mạn tính.

Bài trừ độc tố: chất choline trong nước ép rau dền, củ dền không giúp bài trừ độc tố ở gan mà còn giúp thải độc toàn bộ hệ thống cơ thể do lạm dụng rượu quá nhiều.

Cải thiện các bệnh về túi mật và thận: với tính năng tẩy sạch nước ép củ dền đỏ rất hiệu quả trong việc chữa các bệnh liên quan đến túi mật và thận. Củ dền hoặc nước ép củ dền hay rau dền rất hiệu quả trong việc chữa lành độc tính của gan hoặc các bệnh gan mật như vàng da, viêm gan, ngộ độc thực phẩm, tiêu chảy hoặc nôn mửa.

Các món ăn ngon và bổ dưỡng từ củ dền và rau dền

Củ dền là loại củ quen thuộc và phổ biến đối với chúng ta. Thực phẩm này vừa ngon, vừa bổ dưỡng được các gia đình chế biến thành nhiều món ăn khác nhau trong thực đơn. Bạn có thể tham khảo các món ăn này như:

Canh củ dền, canh rau dền

Với tác dụng như thanh nhiệt, mát gan, bổ máu, củ này có thể được chế biến, kết hợp với nhiều thực phẩm khác có thể tạo ra món ăn vô cùng hấp dẫn, đậm đà với vị ngọt tự nhiên như canh củ dền đỏ nấu với sườn non, canh củ dền nấu thịt bằm, canh củ dền hầm xương.

Canh rau dền đỏ thường chứa nhiều vitamin tốt cho sức khỏe như vitamin A, B1, B2, nhiều protid, glucid, chất khoáng, đặc biệt là hàm lượng chất sắt dồi dào, nhiều hơn trong rau bó xôi gấp 3 lần. Do đó, loại rau củ này giúp bạn cải thiện hiệu quả các bệnh như bệnh phụ sản, táo bón, bệnh xương khớp. Có thể thay thế canh củ dền đỏ bằng rau dền đỏ để đa dạng thực đơn nhưng vẫn có tác dụng bổ dưỡng tương tự.

Salad củ dền

Vào những dịp cuối tuần, bạn có thể chế biến ngay món sadad củ dền thật lạ với vị ngon đặc biệt khó quên. Phần salad này ăn kèm với các món ăn mặn trong bữa ăn là kết hợp ngon miệng và rất bổ dưỡng.

Nước ép củ dền

Để giúp giảm cân, làm đẹp da, ổn định huyết áp, bạn có thể dùng nước ép củ dền. Đây là loại nước ép có tác dụng mạnh mẽ. Nhiều nhà nghiên cứu tại Đại học Oxford Brookes ở Anh cho biết, chỉ cần dùng khoảng 1 ly nước ép củ dền nguyên chất có tổng số chất chống oxy hóa (bao gồm polyphenol) rất cao. Polyphenols là chất chống oxy hóa mà tế bào ung thư rất cần để ngăn chặn hoạt động của các enzyme.

Ngoài ra, chất chống oxy hóa bioaccessible từ củ dền rất dễ hấp thụ vào cơ thể so với các loại nước ép rau củ khác. Với công dụng hiệu quả như vậy nên bạn không nên uống quá nhiều loại nước ép này vì có thể gây phản tác dụng hoặc các tác dụng phụ.

Lưu ý khi sử dụng củ dền

Bạn cần thận trọng khi sử dụng loại rau củ này, không bổ sung quá nhiều cho cơ thể vì có thể gây hại cho sức khỏe. Trong quá trình sử dụng, cần chú ý như:

Những người bị sỏi thận cần hạn chế thực phẩm này

Việc uống nước ép nước ép củ dền đỏ cần chú ý vì dược tính mạnh, nhất là đối với những người chưa quen với loại nước này. Đối với người mới bắt đầu, chỉ nên uống một tuần 1 lần, mỗi lần khoảng ½ - 1 ly nước ép nguyên chất. Khi uống nước ép này có thể xảy ta khó chịu, chóng mặt vì quá trình thải độc… nhưng không cần phải lo lắng, chỉ cần bổ sung thêm nhiều nước để việc bài tiết chất độc được hiệu quả hơn.

Nước ép củ dền không nên uống chung hoặc gần với uống sữa, đặc biệt không được pha chung với sữa, nhất là đối với trẻ nhỏ, có thể gây ngộ độc, nguy hiểm đến tính mạng.

Trẻ em dưới 6 tháng tuổi không nên sử dụng loại nước ép này.

Gợi ý:

Với những công dụng tuyệt vời của của dền được kể trên, rất nhiều các bà mẹ đã sử dụng củ dền để làm đồ ăn dặm cho bé, để giảm cân đẹp dáng, hoặc sử dụng làm thức uống hằng ngày bổ sung dưỡng chất cho cả gia đình.

Nhưng không ai cũng có đủ thời gian để chuẩn bị và chế biến củ dền, giải pháp là chúng ta có thể sử dụng bột củ dền Behena để tiết kiệm thời gian và tiện lợi hơn trong mỗi bữa ăn gia đình.

Bột củ dền Behena được trải qua quá trình sản xuất chăm chút từ khâu nguyên liệu và được trải qua quá trình dây chuyền công nghệ Nhật Bản. Đảm bảo giữ nguyên dưỡng chất có trong củ dền.

Hy vọng bài viết trên của Behena giúp ích cho các bạn trong việc chăm sóc sức khỏe toàn diện cho cả gia đình.